Bóng đá Anh, suốt hàng trăm năm phát triển, lui tới cứ phải là chạy-và-sút. Vì thua kém cả về chiến thuật lẫn kỹ thuật so với các cường quốc khác trong giới túc cầu, nên phải đá kiểu đơn giản như thế? Nhiều công trình nghiên cứu đã chỉ ra rằng cách chơi “kick-and-rush” còn là một dạng văn hóa bóng đá đặc biệt của người Anh nữa.
Các cậu bé Anh chỉ được chơi bóng sau giờ học, tức chiều tối, và điều này làm cho khí hậu vốn đã khắc nghiệt (chủ yếu là lạnh và gió nhiều) càng khiến mọi thứ trở nên khó khăn. Các cậu bé phải ưu tiên cho những bài tập vận động nhiều để giữ ấm. Phải chạy ào ạt, toàn đội di chuyển đồng bộ.
Kiểu tập kỹ thuật, nặng về thị phạm, mà trong đó một cậu bé thực hiện động tác trong khi cả đám xung quanh đứng yên, chăm chú theo dõi, không được ưu tiên. Song song đó là sự phổ biến của sơ đồ chiến thuật 4-4-2, mặc nhiên thịnh hành suốt nửa thế kỷ. Mãi rồi bóng đá Anh chỉ gồm mỗi bài dốc biên, tạt cánh, đánh đầu. Chỉ chạy và sút!
Bóng đá gồm những cách chơi khác nhau, chứ không có cách chơi nào là đúng hoặc sai. Nếu có cách chơi ưu việt, thượng đẳng, thì cả thế giới đã nhập lại làm một, chơi theo đúng một cách duy nhất. Và bóng đá đã tuyệt chủng rồi. Sao phải xoắn lên, khi bây giờ dân Anh bỗng phát hiện ra rằng Foden “chuyền hay lắm”?
Sao lại phải kêu gọi HLV Gareth Southgate xây dựng lối chơi quanh khả năng chuyền bóng của Foden ở giữa sân? Bao nhiêu nền bóng đá vượt trội, nổi tiếng hơn bóng đá Anh ở khả năng chuyền bóng, nhưng hiện đâu có ai vừa vào bán kết World Cup, vừa vào chung kết EURO, như đội tuyển Anh hiện thời!
Nên đá thế nào là quan điểm riêng mà ai quan tâm thì cứ thoải mái bàn luận. Nhưng cần lưu ý: Foden phải “nắn nót” khi chuyền bóng bởi anh đá ở Man City, là CLB đặc biệt xem trọng vấn đề chuyền bóng. Nếu là Burnley hoặc Liverpool, có khi lại khác. HLV Gareth Southgate chạy theo những triết lý, quan điểm, trường phái khác nhau của hàng chục tuyển thủ Anh, thế nào được. Vả lại, ĐTQG thỉnh thoảng mới thi đấu, không thể chơi nhuần nhuyễn. Không có ĐTQG nào lại hướng đến sự nhuần nhuyễn trong lối chơi.
Sự thành bại của ĐTQG liên quan nhiều hơn đến đẳng cấp cầu thủ – gồm cả tài năng lẫn kinh nghiệm, và chiến thuật của HLV. Đặc biệt quan trọng là khả năng “đọc” tình thế và điều chỉnh chiến thuật ngay trong trận đấu. Muốn xây dựng lối chơi xuyên suốt cho ĐTQG thì vẫn có thể được, nhưng rất khó và nhìn chung là phản logic.
